Pensioen herverdeling tussen jong en oud

Binnen de meeste pensioenregelingen is sprake van een forse herverdeling van jong naar oud. De kosten voor verandering van dit systeem kunnen oplopen tot honderd miljard euro.

Bij de doorsneesystematiek betaalt iedereen dezelfde premie (in % van het pensioengevend loon) en bouwt iedereen hetzelfde pensioen op (in % van het pensioengevend loon). Binnen pensioenregelingen met doorsneesystematiek zijn de betaalde premie en de waarde van de verkregen pensioenrechten niet met elkaar in overeenstemming. Met name bij onvolledige loopbanen, bijvoorbeeld wegens overstap van werknemer naar zelfstandig ondernemerschap, kan het verschil aanzienlijk zijn.

De doorsneesystematiek leidt tot herverdeling tussen deelnemers. Ten eerste betaalt een jongere dezelfde pensioenpremie en ontvangt deze dezelfde opbouw als een oudere werknemer. De inleg van de jongere kan langer renderen, maar dit werkt niet door in en hogere pensioenopbouw. De premie van de jongeren wordt deels gebruikt voor de pensioenuitkering van oudere werknemers. Ten tweede wordt bij de vaststelling van de premie geen rekening gehouden met structurele verschillen in de levensverwachting. Dit is ongunstig voor deelnemers met een gemiddeld lagere levensverwachting (zoals laagopgeleiden) en gunstig voor mensen met een hogere levensverwachting (zoals hoogopgeleiden).

De auteurs bespreken verschillende mogelijkheden om de betaalde premie en de waarde van de verkregen pensioenrechten meer met elkaar in overeenstemming te brengen. Aan elk van deze veranderingen zijn omvangrijke transitiekosten verbonden, die kunnen oplopen tot ongeveer tien procent van het aanvullend pensioen. In totaal vertegenwoordigt dit een waarde van ongeveer honderd miljard euro (rond negen procent van het totale pensioenvermogen).

Bron CBP